Łupież – jak sobie z nim radzić?
Co to jest łupież?
O łupieżu mówimy zwykle wówczas, kiedy na skórze owłosionej głowy pojawiają się drobne łuski, które mogą być widoczne na włosach. W przypadku dużej ilości łupieżu, może być widoczny także pod postacią drobinek opadających na ubranie, dając nieestetyczny efekt wizualny.
Złuszczanie naskórka na skórze owłosionej jest zwykle następstwem stanu zapalnego w tej okolicy. Z kolei przyczyny tego stanu zapalnego mogą być bardzo różnorodne.
Jakie są przyczyny łupieżu?
Do najczęstszych przyczyn łupieżu u pacjentów pediatrycznych, należą:
- łojotokowe zapalenie skóry
- atopowe zapalenie skóry
- zakażenia grzybicze.
Z kolei u młodzieży i osób dorosłych, przyczyną łupieżu mogą być zarówno te wymienione powyżej, jak i inne zapalne choroby skóry, na przykład:
- kontaktowe zapalenie skóry
- łuszczyca – tę jednostkę chorobową należy wziąć pod uwagę w diagnostyce różnicowej łupieżu, szczególnie w przypadku bardzo nasilonych i uporczywych zmian na skórze głowy
- rogowacenie słoneczne – to z kolei zmiany wywołane wieloletnią ekspozycją na promieniowanie UV. Mogą lokalizować się na skórze skalpu, szczególnie u mężczyzn z łysieniem androgenowym, ponieważ brak jest ochronnego działania włosów przed słońcem.
Czy łojotokowe zapalenie skóry głowy może nawracać?
Tak, łojotokowe zapalenie skóry głowy jest łagodną przypadłością, ale niestety cechuje się skłonnością do nawrotów. Szczególnie często dochodzi do zaostrzeń w okresie jesienno-zimowym.
Z tego powodu, warto mieć świadomość, że łupież wywołany łojotokowym zapaleniem skóry może pojawić się ponownie, i już przy pierwszych sygnałach nawrotu, zastosować odpowiednie leczenie.
W początkowych stadiach choroby, istnieje duże prawdopodobieństwo, że łupież da się opanować przy pomocy odpowiednich szamponów. Warto pamiętać, aby szampon leczniczy po nałożeniu na skórę głowy pozostawić na kilka minut, i dopiero po tym czasie spłukać. Zwykle czas potrzebny do optymalnego działania preparatu jest podany w zaleceniach producenta.
Czy łupież może być objawem łuszczycy?
Tak, rumień i złuszczanie na owłosionej skórze głowy mogą być objawami łuszczycy. Może się zdarzyć sytuacja, w której oprócz typowych zmian łuszczycowych np. w okolicy łokci, czy kolan, występują również zmiany na skórze głowy. Zdarza się także, że złuszczające zmiany we włosach to jedyna lokalizacja łuszczycy.
Oczywiście nie każdy łupież to łuszczyca, ale to rozpoznanie trzeba wziąć pod uwagę w przypadku bardzo nasilonych zmian, które utrzymują się dłuższy czas. Podejrzenie łuszczycy powinny również budzić zmiany zlokalizowane wzdłuż linii włosów, a także współistniejące zmiany w uszach, bądź w okolicy łokci, czy kolan. Odpowiedź na pytanie „czy mój łupież może być łuszczycą?”, zwykle będzie mógł postawić dermatolog po przeprowadzeniu badania dermatoskopem.
Co zrobić, kiedy włosy się przetłuszczają?
Przetłuszczanie skóry głowy może mieć różne przyczyny, począwszy od aktywności gruczołów łojowych, poprzez wpływ hormonów, stosowane leki, aż po niewłaściwą pielęgnację skóry głowy.
W przypadku przetłuszczania skóry głowy, warto w pierwszej kolejności zweryfikować stosowaną pielęgnację.
- Po pierwsze – jeżeli włosy wymagają częstszego mycia, należy to zrobić. Mitem jest, że włosy „przyzwyczaiły się” do codziennego mycia i należy je „przetrzymać” przez kilka dni, aby przestały się przetłuszczać. Przemiana substancji zawartych w łoju w kwasy tłuszczowe, doprowadzi do podrażnienia skóry głowy i w efekcie może nasilić dolegliwości.
- Po drugie – temperatura wody. Mycie głowy gorącą wodą nasila łojotok, warto więc zmniejszyć jej temperaturę, tak aby była komfortowo ciepła.
- Kolejna zasada, to stosowanie szamponu odpowiednio dobranego do problemu z jakim się borykamy. W przypadku szamponów przeciwłupieżowych, należy także pamiętać o pozostawieniu ich na skórze głowy na kilka minut, a następnie dokładnym spłukaniu.
- Warto pamiętać, aby w przypadku przetłuszczania skóry głowy, nie nakładać odżywki bezpośrednio przy nasadzie włosów.
- Można zastosować na skórę głowy wcierki, które są dedykowane dla włosów przetłuszczających się (na przykład takie, które zawierają niacynamid).
- W sezonie jesienno-zimowym warto wybierać nakrycia głowy wykonane z naturalnych włókien, które zapewniają odpowiednią cyrkulację powietrza przy skórze głowy.
- Jeżeli mamy tendencję do przetłuszczania skóry głowy i włosów, zwróćmy uwagę, czy nie mamy tendencji do częstego dotykania i przeczesywania włosów – gdyż może to również w pewnym stopniu nasilać przetłuszczanie.
Jeżeli powyższe działania zawodzą, warto skorzystać z porady specjalisty dermatologa.